خشونت و پرخاشگری در جامعه که عموما از جانب افراد ابراز می شود پدیده جدیدی نمی باشد و هر یک از شهروندان به نوعی آنرا تجربه کرده اند. داشتن دانش لازم در برخورد با افراد « پرخاشگر » و « مهاجم » و دانستن علل ایجاد خشونت سبب اطلاع از علل و منابع ایجاد خشونت می شود و این خود موجب می گردد در مقابل فرد پرخاشگر جبهه گرفته نشود و با درک صحیح موقعیت پیش آمده از بروز حوادث احتمالی که می تواند آسیب های جدی به بیمار و پرسنل پرستاری وارد کند جلوگیری شود. « خشونت » یعنی تندی و درشتی از روی خشم . خشم یک هیجان طبیعی قدرتمند و اولیه می باشد که سبب برانگیختگی و آمادگی سیستم عصبی می شود. خشم احساسی است که در واکنش به ناکامی و بدرفتاری ایجاد می شود.

افراد نرمال و باهوش به گونه ای رفتار می کنند که به خود و دیگران آسیب نرسانند و از تضییع حقشان نیز جلوگیری می کنند و مانع از تبدیل خشمشان به پرخاشگری می شود و اگر خشم بر آنها چیره شد هرگز به زور متوسل نمی شوند .

در چه افرادی خشونت احتمال بروز بیشتری دارد : در اوایل کودکی خشونت دیده اند یا خشونت را تجربه کرده اند .

کودکان آزاردیده . کودکانی که پدر و مادر نامطلوب داشته اند . کودکانی که در زندگی افراد مهم و الگوهای خوب نداشته اند . به مدت طولانی تنها بوده اند . احساس یاس داشته اند . اعتماد به نفس خوبی نداشته اند .

پیشگیری و کنترل خشونت

برخی افراد در موقعیتهای خشم برانگیز عصبانیت و خشم را به درون می ریزند و هیچ واکنشی نشان نمی دهند این روش سبب افسردگی ضعف سیستم ایمنی و… می شود. افراد نرمال و باهوش به گونه ای رفتار می کنند که به خود و دیگران آسیب نرسانند و از تضییع حقشان نیز جلوگیری می کنند و مانع از تبدیل خشمشان به پرخاشگری می شود و اگر خشم بر آنها چیره شد هرگز به زور متوسل نمی شوند و فرد مقابل را متهم نمی کنند و سعی می کنند زمان ابتلا به خشم کوتاه شود و با فرد مقابل به گفت وگو می نشینند و سعی دارند صحبت هائی کنند که پس از رفع عصبانیت از آنها شرمنده و پشیمان نشوند.

مراحل مهارتهای کنترل خشم و عصبانیت

1 ـ خودآگاهی هیجانی : فرد در این مرحله به هیجانات و احساسات خود در موقعیت های مختلف آگاهی می یابد و می تواند به خودش بگوید که : من عصبانی هستم .

2 ـ مرحله خنثی کردن خشم :

2ـ1ـ روشهای کوتاه مدت : مثل تنفس عمیق ـ استفاده از روشهای حواس پرتی مثل شمردن اعداد ،به یاد آوردن شعر، به یاد آوردن لطیفه و اصلا به چیزی فکر نکردن همراه است .

2 ـ2 ـ روشهای بلندمدت : مثل آرام سازی، تخلیه روانی احساس های منفی گذشته، ورزشهای هوازی مثل دویدن کوه پیمائی و پیش بینی کردن احتمال بروز حوادث .

آموزش مهارت های اجتماعی به فرد پرخاشگر در جهت یادگیری روشهای مکالمه و مذاکره و گفتگو و این که مکالمه نشانه حقارت کسی نمی باشد کار مفیدی است 

در این گونه موارد در مورد فرد خشمگین از تنبیه که یک عامل بازدارنده ولی در اکثر موارد غیرموثر است کمتر استفاده کنید.

باید دانست که اثرات تنبیه بسیار موقت است و پس از رفع و قطع تنبیه رفتار ناهنجار عود خواهد کرد. تنبیه شدید میل به انتقام ایجاد می کند و گاهی فرد تنبیه گر به عنوان مدل برای پرخاشگری برگزیده می شود.

آموزش مهارت های اجتماعی به فرد پرخاشگر در جهت یادگیری روشهای مکالمه و مذاکره و گفتگو و این که مکالمه نشانه حقارت کسی نمی باشد کار مفیدی است . ایجاد احساس گناه در مورد اعمال خشونت آمیز نیز برای کاهش پرخاشگری و خشونت مفید است . پس جبهه گیری در مقابل افراد خشمگین و پرخاشگر و سرزنش کردن آنها کار درستی برای کنترل خشونت نیست .