1- مضاف و موصوف هميشه ” ي ” ميگردد . مثال :
درِ باغ —> دري باغ
گل قشنگ —> گلي قشنگ
آدم خوب —> آدمي خُب
2- ” د ” ما قبل ساکن تبديل به ” ت ” ميشود .مثال :
پرايد —> پرايت
آرد —> آرت
3- ” و ” ساکن آخر کلمه به ” ب ” قلب مي شود .مثال :
گاو —> گاب
4- اصولآ در هر کجا که کسره قشنگ باشد فتحه بکار مي رود و در هر کجا که فتحه کلمه را زيبا مي کند کسره بکار مي رود .مثال :
مثال براي فتحه :
اَز —> اِز
قفَس —> قفِس
اَزَش —> اِزِش
بِزَن —> بِزِن
مثال براي کسره
اِمروز —> اَمروز
حِيفِ —> حَيفِس
5- صداء ” ا ” جايگاهي نداشته وبه ” او ” تبديل مي شود .مثال :
شما —> شوما
کجا —> کوجا
خوبه —> خوبِس
چادر —> چادور —> چادِر
6- حرف ” و ” در قالب حرف ربطي به ” آ ” تبديل مي شود .مثال :
من و تو و حسن —> منا تو آ حسن
اصولآ خود ” آ ” به عنوان يک حرف ربط به کار مي رود .مثال :
من هسَم , آ بابامم هسَن .
در ضمن حرف ” آ ” به معني ” به علاوه ( + ) ” هم به کار مي رود .مثال :
3+4+5 —> 3+4 آ 5
7- حرف ” ه ” در لهجه اصفهاني به نوعي نابود شده است .مثال :
بچه ها —> بِچا
گربه ها —> گُربا
مي جهد —> مي جِد
” ه ” در آخر کلمات فعل به ” د ” ساکن بدل ميشود .
بِره —> بِردِ
بشه —> بِشِد
” ه ” به ” ي ” تبديل ميشود.مثال :
بهتر —> بيتَرِس
گربه —> گربيِه
” ه ” به ” و ” بدل مي شود .مثال :
مي آئيم —> ما وَم مي يَيم
” ه ” به ” ش ” تبديل ميشود .مثال :
بهش مي گم —> بِشِش مي گم
نکته : به غير از اول شخص مفرد ؛ حروف ” خوا ” به ” خ ” تبديل مي شود .مثال :
مي خواي —> مي خَي
8- در برخي از افعال حرف ” ي ” به ” اوي ” تبديل مي شود .مثال :
مي گي —> مي گوي
9- حرف اول کلمه ” ب ” يا ” ن ” باشد و حرف سوم ” ي ” باشد يک ” ي ” بعد از ” ب ” يا ” ن ” اضافه مي شود .مثال :
بگير —> بيگير
بشين —> بيشين
بريز —> بيريز
ببين —> بيبين
10- حرف ” س ” در آخر لغات .مثال :
چه خبر ؟؟ —> چه خبِرِس ؟
بسه —> بسِس
11- نکته جالب ديگر در مورد کلمه ” پس ” است که اغلب ” س ” آن حذف مي شود .مثال :
کجايين پس ؟ —> کو جاين پَ ؟
پس تو کجايي ؟ —> پَ تو کوجاي ؟
” و ” ما قبل ” ي ” به ” ف ” تبديل مي شود .مثال :
ديوار —> ديفال
تبصره : در لهجه هاي Super Esf اصولآ ” د ” به ” ز ” تبديل مي شود .مثال :
گنبد —> گنبِز
12- ” ي ” در آخر کلمات حذف مي شود .مثال :
چيز هاي زيادي هست —> چيزا زيادي هست
بچه هاي اون محله —> بِچا اون محله
آدماي اين دوره زمونه —> آدِما اين دوره زِمونه
13- د+فعل+د .مثال :
دِ بيا دِ
دِ برو دِ
دِ جَل باش دِ
چند اصطلاح اصفهاني
1- آيا عالم به معناي معلوم نيست —> آيا عالم بياد يعني معلوم نيست بياد
2- ” آيدي داره ” به معناي معناي جالب —> آيدي دارده ايشون دارن به ما اينا را مي گن
3- جَخ به معناي ” تازه ” —> من جَخ رسيدم (( که در بعضي موارد با هم بکار مي رود —> من جَخ تازه رسيدم ))
4- کلمه سيزده که سينزَ تلفظ مي شود و نوزده که نونزَ و دوازده که دوازَ خوانده مي شود .
5- فعل زيباي اِسِدم که مي شود گفت کلمه ” گرفتم ” را داغون کرده و ضرف آن به شرح زير است :
اِسِدم – اِسِدي – اِسِد -اِسِديم – اِسِديد – اِسِدند
6- فعل بِگم از جمله فعلهايي است که کسره حرف اول آن به ” و ” بدل شده و از استثنائاست .مثال :
بِگو —> بوگو
بِگم —> بوگَم
7- ” جل باش ” به معناي ” عجله کن ” که (ع) و (ه) اول و آخر کلمه از بين رفته است .
8- در اکثر موارد ” ژ ” به ” ج ” تبديل مي شود .
مثال :
ماساژ —> ماساج
پاساژ —> پاساج
9- در بعضي مواقع صورت کلي کلمه و حروف دگرگون مي شود .مثال :
جوجه —> چوري
کلاغ —> غِلاغ
مغازه —> دوکون
10- اصطلاح ” در ار پيش کن ” به جاي ” در را ببند ”
و در پايان از تمام اصفهاني هاي محترم عذر مي خواهيم .
